Hoe schrijf ik jouw tekst?

Een tekst schrijven is voor sommige mensen een ware calvarietocht. Je weet niet waar je moet beginnen, wat je wil zeggen en waar je naartoe wil. Toch is een goede tekst op sommige momenten een noodzaak. Zo kan een juist geschreven speech, brief of nieuwsbericht het verschil maken. Maar hoe begin je er nu eigenlijk aan? 

5+1 W's

De meest bekende richtlijn is die van de 5+1 W's (wie, wat, waar, wanneer, waarom + wat kost dat?). Als je deze richtlijn volgt, dan kan je er bijna zeker zijn dat je tekst volledig is. 

Een simpel voorbeeld

Bluenoid (wie?) is een technoproducer (wat?) uit Herentals (waar?) die sinds 2015 (wanneer?) uiterst dansbare dansmuziek uitbrengt (waarom?). Je kan zijn muziek gratis beluisteren op alle grote streamingsites (wat kost dat?).

Maak het niet moeilijker dan het is

We maken onze teksten dikwijls te moeilijk. We denken dat we moeilijke woorden of moeilijke constructies moeten gebruiken. We denken dat we slim overkomen. Maar eigenlijk laten we onze lezer in de steek. Dus hou het zo eenvoudig mogelijk. 

Dus schrijf niet: 

• De deuren openen stipt op klokslag acht.
• We besteden de nodige aandacht aan participatieve trajecten om onze werknemers om te vormen tot ambassadeurs van onze organisatie.

Maar schrijf:

• We zijn open om acht uur.

• Wat denk jij van ons bedrijf? Laat het ons weten en werk samen met ons mee aan een professionele en aangename werkplek!

Journalisten mogen plakken en knippen

Als je een tekst schrijft voor de pers, zorg er voor dat journalisten hem gewoon kunnen knippen en plakken. Als je hierin slaagt, blijf je baas over je eigen boodschap.

Dus schrijf niet:

• Ons evenement begint om acht uur.
• Wij besteden extra aandacht aan simpel taalgebruik.

Maar schrijf beter:

• Het evenement begint om acht uur.
• Jef*Com besteedt extra aandacht aan simpel taalgebruik.

Of gebruik een quote!

• Jef Versmissen zegt daarover: "Wij besteden extra aandacht aan simpel taalgebruik."

Wees rechtlijnig

Rechtlijnig schrijven werkt op verschillende manieren. 

• Schrijf een duidelijk verhaal. Voeg zaken samen die bij elkaar horen. Zoek verbanden en verklaringen. Breng structuur aan. Wees logisch.
• Hou een stijl aan in je tekst. Begin je in de je-vorm, hou dan de je-vorm aan. Dat geldt natuurlijk ook voor de u-vorm. Begin je met 'wij' en 'ons', verander dan halfweg de tekst niet naar 'zij' of 'hen'.
• Maak je stijl een onderdeel van je huisstijl, zodat je op verschillende kanalen hetzelfde klinkt. Hierop zijn uitzonderingen, bijvoorbeeld als je werkt voor verschillende doelgroepen, of wanneer je interne en externe communicatie anders wil voeren.

Fouten maken mag

Ja, dat mag, fouten maken. Maar je moet er wel alert voor zijn. Er zijn twee manieren om dat te doen. De meest efficiënte is om je tekst door iemand anders te laten nalezen. Begrijpt hij alles? Heeft zij nog opmerkingen? Begrijpt iedereen alles zoals jij het bedoelt?

Heb je geen sparringpartner, leg dan je tekst een halve dag weg, of als je geen tijd hebt, een half uur. Laat hem even bezinken en neem hem dan terug bij de hand. Bekijk hem als een vreemde die de tekst de eerste maal ziet. Lees, en verbeter.

Even een zijweg

Op de middelbare school leren we onze leerlingen dat ze moeten variëren in hun taalgebruik. We willen dat ze grote schrijvers worden en ons imponeren met hun taal. In zakelijk taalgebruik is dat echter een probleem. Ik geef een voorbeeld.

• Jan vecht tegen een draak. De draak vecht terug. Hij doorboort zijn harnas met één slag.

Die laatste zin is zeer onduidelijk. Wie is hij? Is dat Jan, of de draak? Het harnas, is dat van Jan, of heeft de draak misschien een harnas? En doorboort Jan of de draak zijn eigen harnas, of dat van de andere? En die slag, is dat met het zwaard van Jan, of met de staart van de draak? De enige oorzaak voor deze onduidelijkheid, is het feit dat in de twee vorige zinnen telkens een andere figuur onderwerp is, Jan in de eerste zin, de draak in de tweede zin. Literair is dit misschien een pareltje, maar op het vlak van zakelijk taalgebruik zitten we met een nachtmerrie.

Take it easy

• Het is duidelijk. Een goede tekst schrijven is niet iedereen gegeven. Maar geen zorgen, ik sta klaar voor jou. Geef me een seintje, en ik zorg er voor dat jij die tekst mooi op tijd klaar hebt. Of anders mag je gerust gebruiken maken van mijn tips. Daar kom je ook al een heel eind mee!